Maak Rimpels om betekenisvol ouder te worden

Samen met de bevlogen Frank Verbeek als initiatiefnemer hebben we rimpels gemaakt om het beeld van ouder worden als ‘verval’ om te draaien naar dat van een betekenisvolle levensfase. Maak Rimpels verbindt zelfstandig wonende oudere volwassenen en lokale organisaties en zet zich in om met elkaar betekenisvol ouder te worden. In gezellige bijeenkomsten werken oudere volwassenen vanuit hun eigen krachten aan positieve gezondheid, digivaardigheid, vitaliteit en samenredzaamheid. Binnen krachtige lokale gemeenschappen en met technologische ondersteuning vinden oudere volwassenen de vrijheid om te blijven doen wat zij willen en om zelfstandig thuis te wonen zolang dat goed voelt. Samen maken we de krachtigste rimpels.

Wat we bereikt hebben

Maak Rimpels is hard aan het groeien. Tot nu toe hebben we mooie dingen neergezet:

• Een visie, strategie en merkidentiteit gebaseerd op gedegen onderzoek

• Een nieuwe naam, huisstijl, website en drukwerk.

• Een enthousiaste groep ambasadeurs in beweging gezet tijdens het filmen van de campagne

• De kick-off en meedenkavond samen met alle stakeholders

• Eerste pilots in de dorpskernen rondom Eindhoven zijn volop in gang met positieve reacties

• Nieuwe inschrijvingen voor de bijeenkomsten lopen binnen

De vraag

Met de groeiende en dubbele vergrijzing - steeds meer oudere volwassenen, die een langere levensverwachting hebben - hebben we te maken met lastige uitdagingen. Eén van die uitdagingen is het risico op vallen: de belangrijkste doodsoorzaak voor oudere volwassenen. Maar ook nadat iemand herstelt, is het leven anders. Verminderde mobiliteit, minder durf om te doen wat iemand wilt doen en een groter risico om nóg een keer te vallen zijn het resultaat. Als we uitzoomen naar het maatschappij niveau, zien we dat vallen onder ouderen leidt tot een grotere druk op de capaciteit en kosten van de zorg.

Begin 2022 kwam changemaker Frank Verbeek van Gociety Solutions naar ons toe met de missie om vallen onder ouderen te verminderen door preventie en monitoring. Met de GoLiveClip kunnen oudere volwassenen met een goed gevoel de deur uit. Bij een val registreert de clip dat en geeft het een signaal aan noodcontactpersonen.

Gociety was er achter gekomen dat je niet zomaar de clip aan iemand kan geven. Ook het opbouwen van een sociaal vangnet, digivaardigheid en vitaliteit is van belang. Om de clip te verkopen, moet er dus meer gebeuren. Dit inspireerde hem tot het ontwikkelen van het ‘GoLiveHealth programma’. Wij gingen gelijk aan de slag met de vraag hoe dat programma eruit moet gaan zien.

Wat we nu al kunnen verklappen, de naam van GoLiveHealth is veranderd in Maak Rimpels, waarover later meer. Hoe het allemaal precies is gegaan? Lees vooral verder.

Systeem- en toekomstonderzoek

Om beter begrip te krijgen van de uitdaging hebben we uitgebreid onderzoek gedaan naar het systeem van (oudere) zorg rondom vallen. Hierdoor konden we een beeld maken van hoe de toekomst er misschien uit komt te zien, hoe de relaties in het systeem werken en hoe Maak Rimpels een positieve verandering teweeg kan brengen.

We zien verschillende ontwikkelingen rondom het thema ‘ouder worden’.

De dubbele vergrijzing zet door, maar ook het beeld waarbij de focus ligt op het ‘verval’ dat mensen associëren met het proces van ouder worden. Het beeld dat “de senior” voornamelijk dingen niet (meer) kan en bovendien niets meer wil (bijdragen). Zingeving wordt steeds belangrijker door het verdwijnen van geloofsovertuigingen en de toenemende welvaart, maar blijkt lastig voor de oudere generatie om in te vullen. Daarnaast willen oudere volwassenen zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen wat lastig is door het tekort aan (passende) woningen, druk op de professionele zorg en het vaker alleen wonen door het overlijden van hun partner. Digitalisering heeft steeds meer invloed op het dagelijkse leven. Dat maakt het voor ouderen soms lastig om bij te kunnen blijven in de maatschappij. Dit ligt in lijn met de eenzaamheid die ouderen kunnen meemaken, al hebben we geleerd dat ‘alleen zijn’ zeker niet altijd synoniem is voor ‘eenzaamheid’. Wel zien we dat het informele (zorg) netwerk steeds belangrijker wordt. Ook de blik binnen de zorg wordt anders: een brede blik op gezondheid (ook wel positieve gezondheid) wordt steeds belangrijker.

Door deze systemische en toekomstgerichte blik werd duidelijk dat het Maak Rimpels programma niet alleen kan bijdragen aan valpreventie, maar ook aan tekorten in de zorg, eenzaamheid, lage digivaardigheid, sociale netwerken, zingeving en positieve gezondheid. Hoe kunnen we deze uitdagingen op een menselijke manier benaderen?

Gebruikersonderzoek - Wat zijn de behoeften van oudere volwassenen?

Deze menselijke benadering is, naast het abstracte beeld op ouder worden, van groot belang. In dit project hebben we geprobeerd om veel in contact te staan met oudere volwassenen. Dit hebben we gedaan door aanwezig te zijn bij digivaardigheidsbijeenkomsten georganiseerd door vroege gebruikers van de GoLiveClip en door interviews te doen.

Hierdoor kwamen we achter de waarden die voor oudere volwassenen van belang zijn. Deze staan aan de basis van de verdere ontwikkeling van het programma en komen overal in de uitwerking terug.

Visievorming - Naar een wereld van samen betekenisvol ouder worden

Wat begon als een project om zo goed mogelijk een product te verkopen is tijdens de vele gesprekken met Gociety en stakeholders steeds meer opgeschoven naar een project voor sociale systemische verandering. Van focus op valpreventie naar een bredere blik op de positieve gezondheid, van digivaardigheid naar betekenisvol ouder worden, van een product naar een service.

Met Maak Rimpels willen we een beweging in gang zetten die oudere volwassenen helpt betekenisvol ouder te worden. Dat iedereen kan blijven doen wat die wilt doen. Een wereld waarin samenredzaamheid de norm is en sociale cohesie het fundament. Waarin oudere volwassenen minder vallen, kunnen blijven meedoen aan de maatschappij en dat doen met een gevoel van zingeving.

Strategie - Hoe bereiken we dat in het complexe systeem van ouderenzorg?

Het pad naar deze visie op ouder worden hebben we opgedeeld in drie pilaren. Ten eerste moeten we stakeholders zoals de zorgverzekeraars, huisartsen, gemeentes en netwerkorganisaties in beweging brengen. Elk van deze stakeholders heeft een belangrijke rol in het succes van het programma. Ten tweede is de ontwikkeling, promotie en uitvoering van het programma zelf van groot belang. Hoe ziet het service design eruit, hoe overtuigen we oudere volwassenen om mee te doen, hoe vinden we vrijwilligers om te helpen met de uitvoering? Ten derde willen we een maatschappelijke verandering teweegbrengen om te laten zien dat elk mens betekenisvol is, juist ook in de latere levensfasen. Voor elke stakeholder en deelnemer hebben we een verhaallijn en strategie gedefinieerd om de bewegingen in gang te zetten.

Service ontwerp

Deze verhaallijnen hebben we verder uitgewerkt tot service blueprints. Dit zijn de stappen die stakeholders en deelnemers nemen en meemaken in het programma. Een iteratief proces waarin we samen met Gociety en de deelnemers de service beter maken. Deze blueprints helpen ook met het opschalen van het programma, doordat bepaalde stappen versimpeld en verduidelijkt worden en zo makkelijker uit te rollen zijn over het hele land.

Sommige journeys hebben we vertaald naar makkelijk deelbare ‘reisplannen’ voor stakeholders, zodat zij precies weten wat wanneer gebeurt en nodig is in het uitrollen van het programma.

Merkidentiteit en een nieuwe naam

We merkten al snel dat de engelse naam ‘GoLiveHealth’ lastig werkte bij de doelgroep en niet meer paste bij de nieuwe visie om betekenisvol ouder worden te promoten en mogelijk te maken. Het bewegende van ‘Go’ en ‘Live’ werkte inspirerend, samen met de gedefinieerde waarden menselijk, betrouwbaar, verbindend en gepassioneerd. Deze termen vormden de basis voor een uitgebreide exploratie. Zo kwamen we op de nieuwe naam…

“Maak Rimpels” staat precies in lijn met de visie en de waarden. We willen als organisatie rimpels maken in het systeem en voor de toekomst van ouder worden. We willen andere organisaties in beweging brengen om mee te werken naar die visie. We willen oudere volwassenen letterlijk in beweging zetten en trots laten zijn op rimpels, die krijg je immers door te leven. Denkrimpels, lachrimpels, huilrimpels geven het leven betekenis.

Rimpels en beweging als basis

Beeld in lijn met de waarden

Steentjes in het water

Communicatiemiddelen om bewegingen te starten.

En nu door!

Uiteindelijk worden rimpels gemaakt door mensen. Frank van Gociety is samen met partners en vrijwilligers hard op weg om Maak Rimpels verder te brengen. We hebben hoge ambities. We willen betekenisvol ouder worden ondersteunen in heel het land. Hou https://maakrimpels.nl in de gaten voor de voortgang.